Czy sport wśród dzieci niepełnosprawnych intelektualnie przyśpiesza ich rozwój?
Odpowiedzią na powyższe pytanie zajęli się m.in. naukowcy z USA. Wyniki badań, które przeprowadzono na Uniwersytecie w Arizonie rozwiały wszelkie wątpliwości.
Codzienne ćwiczenie na rowerze treningowym spowodowało, że osoby z zaburzeniami intelektualnymi i/lub niepełnosprawnością intelektualną, zwiększyły swoją szybkość podejmowania decyzji, co ma bezpośredni wpływ na wyższy poziom IQ.
Przeprowadzone badania wykazały, że im wcześniej wprowadzi się w codzienne funkcjonowanie prawidłowy i intensywny rozwój psychomotoryczny dziecka z autyzem, zespołem Downa, czy zespołem Aspergera tym lepsze będzie jego przystosowanie i rozwój psychospołeczny. Poziom dojrzałości społecznej jest ściśle powiązany z rozwojem i sprawnością ruchową. Wniosek jaki się nasuwa po uzyskaniu tych informacji jest następujący:
Każda aktywność ruchowa, powtarzana i przeprowadzona w odpowiedni sposób tj. stymulująca prawidłowe nawyki ruchowe i psychomotoryczne, w znaczącym stopniu POMAGA w rozwoju dziecka.
Dziecko niepełnosprawne intelektualnie, a dziecko w pełni sprawne.
Już w okresie przedszkolnym dziecko zdobywa podstawowy zasób umiejętności ruchowych charakterystyczny dla człowieka dorosłego. Potrafi swobodnie chodzić, biegać, skakać, rzucać, chwytać, wspinać się, utrzymywać równowagę statyczną i dynamiczną. Dziecko niepełnosprawne intelektualnie wszystkie te elementy ruchu przyswaja wolniej i z większym trudem.
Często pojawiają się kłopoty z utrzymaniem równowagi dynamicznej oraz trudności związane z koordynacyjnymi zdolnościami motorycznymi. Dzieci te mają duże kłopoty z wykonywaniem prostych czynności np. złapaniem kredki, rysowaniem, jedzeniem, trzymaniem butelki i piciem, czy też wiązaniem butów. Dopiero systematyczne i odpowiednio ukierunkowane ćwiczenia pozwalają poprawnie wykonywać tego typu czynność.
Zajęcia ogólnorozwojowe ukierunkowane na zabawy, z których dziecko czerpie największą przyjemność, a także czas, w którym dziecko samo decyduje jakie ćwiczenia będzie wykonywało są sposobem poznania samego siebie i najbliższego otoczenia.
W rozwoju dziecka dotkniętego niepełnosprawnością intelektualną zabawy i gry ruchowe odgrywają znacznie większą rolę niż u dzieci w pełni sprawnych. Poprzez zabawę dziecko zdobywa nowe umiejętności łącząc je z określoną wiedzą.
Odpowiedni dobór ćwiczeń rozwija koordynacyjne zdolności motoryczne, uczy prawidłowej techniki biegu oraz technik indywidualnych w grach zespołowych.
Każde dziecko jest indywidualnością,
ma inne walory, które trzeba doskonalić. Ważne jest też wykrycie, zdiagnozowanie i korygowanie wszelkiego rodzaju wad postawy, bo jak wiadomo niemal każde dziecko jakąś wadę posiada. W tym celu, warto przeprowadzić w regularnych odstępach czasu, kompleksowe badania funkcjonalne każdego dziecka, wykonane przez specjalistów.
Należy dodać, że korekcja wad postawy prowadzi do utrwalenia się prawidłowych wzorców ruchowych angażujących całe taśmy mięśniowe, które pozwalają na rozłożenie obciążeń na wszystkie elementy łańcucha kinematycznego.
Po skorygowaniu wady postawy dziecko jest w stanie wykonywać ruchy bez zbędnych kompensacji w aparacie więzadłowo- stawowym, tym samym poprawiając wszelką technikę, co zapobiega tworzeniu się mikro urazów prowadzących do różnego rodzaju schorzeń.
Aktywność ruchowa ma zbawienny wpływ na kondycję fizyczną i psychiczną dziecka. Zapominamy jednak często o społecznym wymiarze szeroko pojętego sportu, który kształtuje postawy ludzkie, uczy solidarności, gotowości do podejmowania wyzwań i współpracy. Dlatego tak ważny jest ruch, rehabilitacja oraz praca nad zaburzeniami ruchowymi u dzieci, bo jest to praca całościowa, która pomaga w każdej dziedzinie życia, nie tylko w sferze fizycznej.
Wpływ sportu w procesie rehabilitacji
- pomaga uwierzyć w siebie i odkryć swoje zalety,
- zwiększa poczucie solidarności i przynależności do grupy,
- umożliwia współzawodnictwo,
- uczy rywalizacji,
- budzi optymizm życiowy,
- pomaga przezwyciężyć niedoskonałości,
- uczy współżyć z otoczeniem,
- uczy odpowiedzialności,
- kształtuje charakter,
- pomaga w określeniu własnej tożsamości.
W toku umiejętnie przeprowadzonych zajęć dziecko w naturalny sposób zdobywa coraz to nowe umiejętności. Duże znaczenie mają także zajęcia muzyczno – ruchowe, gdyż dzieci niepełnosprawne intelektualnie znakomicie funkcjonują w czasie takich zajęć i zwyczajnie czerpią z nich radość.
Sami zobaczcie na tym krótkim filmie.
(Zajęcia sportowe dla dzieci niepełnosprawnych intelektualnie w Zabrzu)
Nie do przecenienia jest kwestia zmęczenia organizmu, która następuje po aktywności ruchowej. W momencie gdy dziecko jest fizycznie zmęczone, jego problemy (przynajmniej z założenia) wygaszają się, przez co łatwiej kontrolować celowość ruchów i zachowanie.
Ponadto wpływ hormonów po pracy fizycznej jest dla ciała zbawienny. Po zakończonych zajęciach dzieci są spokojniejsze, obniża się napięcie i agresja. Następuje zmniejszenie autostymulacji i stereotypii ruchowych.
Aktywność fizyczna nie tylko umożliwia łatwiejsze radzenie sobie z własnymi problemami, ale dodatkowo dziecko zazwyczaj nie potrzebuje aż tak dużej uwagi ze strony rodziców, bądź opiekunów. Następuje tutaj reakcja, która jest pozytywna dla każdej ze stron, a dziecko bądź dorosły, który widzi, że ćwiczenia przynoszą odpowiednie rezultaty, odczuwa zadowolenie, gdyż poszerza się spektrum możliwości w dziedzinie, która wcześniej była dla niego zamknięta i niedostępna.
Podsumowanie
Aktywność fizyczna przyśpiesza rozwój dzieci niepełnosprawnych intelektualnie i przynosi wiele korzyści zarówno dla dzieci jak i rodziców. Warunkiem jest celowe i umiejętne podejście do zagadnienia oraz ważnym jest aby:
- zapewnić wszechstronny rozwój psychomotoryczny,
- ukazać walory, umiejętności i je doskonalić,
- zniwelować wszelkiego rodzaju dysfunkcje psychofizyczne,
- wykryć i skorygować wszelkiego rodzaju wady postawy,
- rozwijać cechy psychospołeczne takie jak: koncentracja, motywacja, zarządzanie emocjami,
- wykształcić potrzebę aktywności ruchowej i wychować w kulturze fizycznej, po to, aby w dalszym etapie życia znaczna jego część była poświęcona aktywności ruchowej.
Najnowsze komentarze